باور های هر انسان سیستم اعتقادی آن انسان محسوب می شوند که از بدو تولد و در نتیجه تعامل با خانواده، مدرسه، جامعه، رسانه‌ها، دوستان و همکاران و آشنایان و به شکل خلاصه فضای حقیقی و مجازی شکل می گیرد.

این باورها در ادامه مسیر زندگی به عنوان اصلی ترین عامل تاثیرگذار در فرایند زندگی ورای و فراتر از هوش و استعداد و جنسیت و میزان تحصیلات و طبقه اجتماعی افراد عمل می کند و در واقع سمت و سوی برنامه ریزی، هدف گذاری، تعاملات، واکنش ها، تفسیرها، ارتباطات و جنس احساس ما را تعیین می کنند. در واقع ما از دریچه این باورها دنیای بیرون و دنیای درون را رصد می کنیم.
پس در مسیر رشد و تعالی جایی باید بایستیم و قبل از هرگونه انتخابی باورهایمان را بشناسیم و رشد دهیم.
طرز فکر آموزشی هر فرد نتیجه «باورهای آموزشی» اوست که شامل دیدگاه های او نسبت به عوامل سازنده بستر فکری او در حوزه آموزش و یادگیری است.
این باورها در حوزه آموزش و یادگیری شامل مواردی از قبیل باور نسبت به هوش و استعداد، تلاش و کوشش، شکست و ناکامی، خطا و اشتباه، تشویق و تنبیه، آزمون های مستمر و پایان ترم، چالش ها و بحران ها، تکالیف، نگرش نسبت به سواد، یادگیری، انگیزه، نمره، رفاقت و رقابت و طرح درس و طراحی آموزشی و سایر مسایل مربوط به آموزش هست.
باور آموزشی انسان نسبت به تک تک عوامل ذکر شده در بالا می تواند در دو قالب باورهای محدود و ثابت و باورهای رشد یافته خود را بروز دهد. در این مقاله قصد داریم به معرفی دو باور آموزشی از دریچه دو نوع باور ثابت و محدود و باور رشد پذیر بپردازیم.
از دریچه باورهای محدود و ثابت، هوش و استعداد انسان در هر امری ذاتی است و آموزش و یادگیری برای اثبات آن نبوغ ذاتی است در حالی که از دریچه باورهای رشد یافته، هوش و استعداد تنها به عنوان یکی از اجزای فرایند رشد و تعالی قلمداد می شود و عواملی بسیار مهمتر (اراده، تلاش و کوشش،…) از آن نیز در فرایند رشد و پیشرفت دخیل هستند.
یکی دیگر از باورهای آموزشی، باور نسبت به شکست و ناکامی در یادگیری است. از دیدگاه باور آموزشی محدود و ثابت، شکست و ناکامی به عنوان یک نقطه ضعف‌ محسوب می شود که نشان دهنده عدم توانایی و یا داشتن نبوغ ذاتی در آن حوزه یادگیری است. در حالی که از دیدگاه طرز فکر رشد پذیر، شکست و ناکامی بخشی کاملاً طبیعی از فرایند رشد تلقی می شود که می تواند در ادامه شامل بازخوردهای بسیار ارزشمندی جهت بهره‌مندی و تغییر رویکرد یادگیری با اتخاذ استراتژی ها و راهکارهای جدید باشد که این خود منجر به رشد و پیشرفت می شود.
در مقاله فعلی به تبیین دو باور آموزشی نسبت به هوش و استعداد و شکست و ناکامی از دریچه دو باور محدود و ثابت و رشد پذیر پرداختیم. در ادامه این سری مقالات به تبیین سایر باورهای آموزشی از دریچه این دو نوع باور خواهیم پرداخت.